Malatya’da, 1-2 Kasım 2012 tarihinde uluslar arası bir sempozyum yapılacak. III. Uluslar arası Niyazi Mısri Sempozyumu. Bu çok anlamlı, çok önemli çünkü, geçmiş bir tarihte yaşamış bir ‘şair’e ilişkin sıradan bir çalışma olmanın ötesinde bir şey. Anlamlı, çünkü, Mısri, bizim bilgelik ve siyaset tarihimizin en özgün kişiliklerinden birisidir.

Siyaseten gadre uğramış, ömrünün uzun bir bölümü ürgünde, ayağında bukağıyla, eziyet içinde geçmiş bir hakikat adamıdır. Bir Rodos, iki Limni sürgünü yaşamış, yokluk ve yoksulluk içinde, hakikatten ödün vermeksizin, muktedirlere boyun eğmeksizin yaşamış bir Hak insanıdır.

Limni’de kabri yitmiş, şimdi yolun altında yatmaktadır. Üzerinden geçenler kendisinden habersiz. İkinci Limni sürgünü, Mısri’nin yaşlılık döneminde, meşakkatler içinde geçmiştir. Cezası bitmesine rağmen yurduna dönmemiş, Limni’de vefat etmiş, orada sırlanmıştır.

Mısri, Divan-ı İlahiyat’ındaki şiirler ve nesir eserleriyle, irfan edebiyatımızın ve düşünce geleneğimizin en zengin eserlerini vermiş yetkin bir arif, bir insan-ı kamildir.

Avcı Mehmed olarak ünlenmiş IV. Mehmed’in döneminde Kadızadelerden Mehmed Vani Efendi’nin iktidar ve siyaset oyunlarıyla sürgün yemiş olan Mısri’nin yaşamı, irfan ve hikmetle örülmüştür. Şiirleri, bu eşsiz hayatın tanıklarıdır.

Malatya’da şimdi Limni’nin belediye başkanının da katılacağı, dünyanın farklı ülkelerinden uzmanların ve Mısri aşıklarının geleceği uluslar arası bir toplantı gerçekleşecek.

Mısri’nin, Osmanlı’ya ilişkin ‘bedduası’nın kalkması, bu çilekeş arifin irfanının genç kuşaklarca bilinmesi ve ibret alınması için bir fırsat olmasını dilerim.

Mısri’nin bir şiirini buraya almak isterim : Zat-ı Hak’ta mahrem-i irfan olan anlar bizi, İlm-i sırda bahr-i bi-payan olan anlar bizi. Bu fena gülzarına bülbül olanlar anlamaz, Vech-i baki hüsnüne hayran olan anlar bizi. Dünya vü ukbayı tamir eylemekten vaz geçmişiz, Her taraftan yıkılıp viran olan anlar biz. Biz şol abdalız, bıraktık eğnimizden şalımız Varlığı ndan soyunup uryan olan anlar bizi. Kahr u lutfu şey-i vahid bilmeyen çekti azap, Ol azaptan kurtulup Sultan olan anlar bizi. Zahide ayık dururken anlamazsın sen bizi, Cür’a-yı safi içip mestan olan anlar bizi. Arifin her bir sözünü duymaya insan gerek Bu cihanda sanma ki hayvan olan anlar bizi. Ey Niyazî katremiz deryaya saldık biz bugün, Katre nice anlasın umman olan anlar bizi.

* * *

Serap Kılıç’ın, İnsan Yayınları’nca okura sunulan İbn Miskeveyh ve Ezeli Hikmet kitabı yenilerde yayımlandı. Özellikle öneririm. İslam'ın klasik çağında neşvünema bulmuş olan halidi hikmet tasavvuru son yüzyılda philosophia perennis öğretisi ile sistematize edilmiştir.

İrfanın büyük üstatlarının zımni bir şekilde dile getirdiği bu düşünce Rene Guenon'un önderliğinde ekolleşme yoluna girerken bu girişime Frithjof Schuon, Coomaraswamy Martin Lings ve Seyyid Hüseyin Nasr gibi gelenekselci düşünürler katkı sağlamışlardır.

Müslümanların hikmet-i halide ya da cavidan ı hıred Hinduların sanatana dharma şeklinde isimlendirdikleri philosophia perennis ve müteradifi olan diğer kavramlar tarihin başladığı noktadan beri mevcut olan ve fakat tarih içinde şekillenmeyip zamanı ve mekanı aşan ancak yine zaman ve mekanda mündemiç olan ezeli ve evrensel bir hikmeti formüle etmektedir.

Philosophia perennis öğretisi varlığın ve bilginin tüm nevilerine hakikatin bir ve evrensel olduğu noktasından bakar. Bu yönüyle o üretilen bir bilgi değil kendisine ulaşılması gereken değişmez sabit bir hakikattir. İlahi menşee dayanan bu kutsal bilginin usaresini tüm otantik geleneklerde bulmak mümkündür.

* * *

Sultanbeyli, İstanbul’un periferisinde kalıp da kültür-sanat etkinlikleri bakımından birçok ‘merkez’den daha yoğun ve etkin olabilen bir yer. Mehmet Mazak dostumuz, Sultanbeyli Belediyesinin kültürel-sanatsal açıdan geçen yıldan itibaren bir sıçrama yaşamasını sağladı. Kendisini yürekten kutluyorum.

Belediyenin kültür ajandası incelendiğinde ayrıntıları görülecektir. Sultanbeyli, özellikle geçen yıl başlattığı uluslar arası İstanbulensis Şiir festivaliyle, düzenli söyleşileri, sergileri, konferansları, tiyatro gösterileri ve konserleriyle bir kültür havzası olma yönünde ilerliyor.