Adres değiştirmek isteyen binlerce vatandaş, Nüfus ve Vatandaşlık Genel Müdürlüğü’nün teyit amaçlı kontrol uygulaması sonucu cezaya çarptırıldı. Polis aracılığı ile yapılan teyit işlemlerinde, komşuları tarafından tanınmayan vatandaşlara, 'Yanlış adres beyanı' gerekçe gösterilerek 780 TL ceza kesildi, yaptıkları adres değişikliği de otomatik olarak iptal edildi.
Konuyla ilgili açıklama yapan Nüfus Genel Müdürlüğü yetkilileri, özellikle büyük kentlerde bu sorunların daha çok yaşandığını belirterek, polis memurlarının teyit amaçlı araştırmalarını sadece komşuların soruşturulması ile sınırlı tutulmaması gerektiği uyarısında bulundu. Yasaya göre vatandaşlar taşınma durumlarında adres değişikliklerini ilçenin nüfus müdürlüğüne belirtmek durumda. Bu hassasiyeti gösteren vatandaşlar, yaptıkları değişiklikleri yaşadıkları içlenen nüfus müdürlüğüne bildiriyor. Ancak yasalara riayet gösteren vatandaşlar bürokratik işlemlerde gösterilen zafiyetlerden dolayı mağdur oluyor. Nüfus dairelerindeki memurların, vatandaşa ‘Kaydınızı aldık, muhtarınız da sistemden sizi görüyor. Ayrıca muhtarlığa başvurmanıza gerek yok.’ demesi, kayıtların yapılması için yeterli olmuyor. İbraz edilen adreste, ismi belirtilen şahısların yaşayıp yaşamadığının belirlenmesi için polis memurları gönderiliyor. Ancak teyidi yapmak isteyen memurlar, adreste yaşayanların komşularından durumu öğrenmeye çalışıyor. Komşuların, “Bu apartmanda yaşayanları tanımıyorum.” ifadesini kullanması, adres değişikliğinin iptal edilmesine ve Gerçeğe Aykırı Adres Beyanı'ndan dolayı, 780 TL para cezasına çarptırılmaya sebep oluyor.
“VATANDAŞ TAŞINIRKEN PARA CEZASI ÖDEMEK ZORUNDA”
Vatandaşın çoğunlukla bu cezadan çok uzun süre sonra haberi oluyor. Ceza kesilen kişi herhangi bir evrak almak için mahalle muhtarlığı ya da nüfus müdürlüğüne gittiğinde cezayla karşılaşıyor. Bu da genelde başka bir adrese taşınma, ikametgah gibi belgeleri almada ya da yeni doğan bebeği kaydettirme işlemleri sırasında ortaya çıkıyor. İtiraz süresi geçilen durumda 780 TL faiziyle birlikte ödenmek durumunda kalınıyor.
“1,5 YILDIR YAŞADIĞIM EVDEKİ KAYDIM SİLİNDİ, CEZAYA ÇARPTIRILDIM”
Konuyla ilgili mağduriyet yaşayan vatandaşlardan Hakan Kalyoncu başından geçenleri şöyle anlattı: “Yaklaşık 1,5 yıldır. Ankara Çankaya’da bekar evinde yaşıyorum. Evime gelen 2 yeni arkadaşımın kayıtlarını almak için, Çankaya Nüfus Müdürlüğü’ne gittim. Arkadaşlarımın yanımda kaldıklarını beyan ettim. Memurlar, bize geçiş işlemlerinin tamamlandığını, herhangi bir işlem yapmamız gerekmediğini söyledi. Ancak evde kaydı alınan arkadaşlarımdan birisi, bir ay sonra bir işi için tekrar nüfus müdürlüğüne gitti. Orada, benim de dahil evde kalan tüm arkadaşlarımın kayıt işlemlerinin iptal edildiğini ve her birimize 780 TL para cezası kesildiğini öğrendi. Bunun üzerine, tekrar müracaatta bulunduk, bu verilen cezaya itiraz ettik. Verilen adreste oturmamıza rağmen böyle bir cezanın verilmesini kınıyoruz. Görevlerini tam yapmayan memurlar, bizi yığınla bürokratik işlemin altına sürüklediler ve cezaya çarptırılmamıza sebep oldular. Bu konuyla ilgili memurları, görevlerini hakkıyla yapmaya davet ediyorum.”
“PROBLEM VAR, ÖNLEM ALINMALI”
Konuyla ilgili açıklama yapan Nüfus Genel Müdürlüğü yetkilileri, böyle bir problemin özellikle büyük şehirlerde yaşandığını belirterek, birçok vatandaşın benzer sorunla karşı karşıya kaldıklarını söyledi. Konuyla ilgili problem yaşayan vatandaşların, yaşadıkları ilçelerdeki Kaymakamlığa veya Nüfus Müdürlüklerine tekrar müracaatta bulunması gerektiğini kaydeden yetkililer, polis memurlarının teyit için sadece komşulara 'Bu şahıslar burada yaşıyor mu?' sorusunu yöneltmesinin, büyük bir eksiklik olduğunu, gerekli incelemelerin ancak muhtar, ev sahibi, apartman yöneticisinin sorgulanması ile ortaya çıkacağını kaydetti.