Satış dahil opsiyonlar için düğmeye basan Blackberry’de gözler, potansiyel alıcılara çevrildi. Sahneye henüz çıkan yok ama Blackberry’yi piyasa değerinde 2’ye katlayan Türk teknoloji şirketleri var. Kasalarındaki nakitse Kanadalı şirketten 3 kat fazla
Çok değil, bundan 5-6 yıl önce akıllı telefon denilince ilk akla gelen marka olan Kanadalı Blackberry, (Türkçe anlamıyla ‘böğürtlen’) hem yeni teknolojilerle gelişen ve değişen cihaz pazarında hem de hızın giderek önem kazandığı mobil iletişimde trendleri iyi takip edemeyince, satılmanın eşiğine geldi.
Satış dahil farklı alternatifleri değerlendirmek için özel bir komite oluşturan Blackberry için talipliler de yavaş yavaş hesap kitap yapmaya başladı.Habertürk'ün haberine göre, Çinli bilgisayar üreticisi Lenovo, yıl başından bu yana Blackberry'yi takip listesinden çıkarmazken, pazar payını koruyamamasına karşın Blackberry'nin uluslararası bir marka olarak değeri, uzun yıllardır "yerli cep" hayali kuran Türkiye için de yeni bir ışık oldu.
YERLİ ÜRETİM Mİ YERLİ MARKA MI?
Bu alanda ışığı yeşile çeviren iki önemli gelişme var: İlki, FATİH Projesi ile gündemimize giren ancak bir türlü resmi somut adım atılamayan yerli mobil cihaz üretimi hayali. FATİH’in tabletine Apple, Samsung ve Microsoft gibi yabancı devler talip oldu ancak, bu şirketlerin üretim üslerini Türkiye’ye kaydırıp yerli üretim yapması kısa vadede pek olası görünmüyor. Yerlilerden ise Türkiye'de Turkcell, Vestel ve Casper, akıllı telefon için düğmeye basan şirketlerin başında gelirken, GSM sektöründeki iştiraki Avea ile Türk Telekom (TT) da yerli üretimden gözünü ayırmayan grupların başında. Ancak Çin ile rekabet edebilecek bir üretim tesisi kurmanın zorluğu hesaba katıldığında sıfırdan fabrika yerine uluslararası bir marka satın alınması Türkiye’yi ‘yerli cep’ hayaline kısa yoldan ulaştırabilir.
KASADAKİ NAKİT ‘TÜRK’LERDEN YANA
İbreyi Türkiye’ye çevirebilecek bir diğer gelişme ise finansman ile ilgili. Şöyle ki, 2008 yılı ortasında 85 milyar dolarlık piyasa değeri olan Blackberry, Turkcell ve TT’nin toplam değerinin 3.5 katı bir büyüklüğe sahipti. Kanadalı şirketin şu anki değeri ise 5.7 milyar dolar seviyesinde. Diğer bir deyişle TT ve Turkcell, tek başlarına Blackberry'yi 2.3'e katlıyor. Üstelik “para” da artık Türklerden yana. Turkcell ve TT’nin 2012 sonu itibarıyla kasasında, Blackberry’nin 1.6 milyar dolarlık nakdinin yaklaşık 3 katı nakit varlığı bulunuyor.
ARTILARI...
1- Her ne kadar pazar payı 5 yıllık bir süreçte yüzde 16'lardan yüzde 2'lere inse de, iş dünyası hâlâ 'Blackberry'ye güveniyor.
2- 2012 sonu itibarıyla dünya çapında halen 79 milyon kullanıcısı var. Üstelik bu sayıya bu yıl çıkan yeni işletim sistemli cihazlar dahil değil.
3- 1 Haziran 2013 itibariyle 1.1 milyar dolar borcu olan Blackberry'nin kasasında halen 1.6 milyar dolarlık nakdi var.
4- Geçen yılın haziran ayında 518 milyon dolar olan şirketin zararı da bu yıl aynı dönemde 84 milyon dolara geriledi.
EKSİLERİ...
1- Anlık mesajlaşma servisi Blackberry Messenger, Whatsapp başta olmak üzere akıllı uygulamalara yenildi.
2- 2007'de iPhone çıktığında, “Dokunmatik ekran tutmaz, klavye şart” dedi. 2008 sonunda ilk dokunmatik Blackberry'yi çıkardı ama tutmadı.
3- Özel sunucularına bağlanan Blackberry Internet Services (BIS), mobil internet paketlerine yenildi.
4- Şirketin 2011'de çöken sunucuları, güvenlik konusundaki avantajını da yitirmesine yol açtı.
OTOMOBİLDE HESAP TUTMAMIŞTI
Otomotivde 'yerli babayiğit' arayışındaki Türkiye'de 2011’de, İsveçli otomobil markası SAAB'ı almaya yönelik girişimler olmuştu. İflas başvurusunda bulunan SAAB ile Türk girişimciler görüşmüş, ancak borç ve lisanslar nedeniyle uzlaşma sağlanamamıştı.
DÜŞTÜKÇE, PARA BULAMIYOR
New York Borsası’nda işlem gören Blackberry’nin hisse fiyatı son 1 yılda yüzde 60 eriyerek 25 dolardan, 10 dolara kadar indi. Bu gelişme, şirketin borçlanmasını da olumsuz etkiledi. Çünkü ABD’de sermaye piyasası kuralları gereği, bir şirketin borçlanma limitlerinde, hisse fiyatının seyri de etkili. Blackberry hisseleri düştükçe, şirket yeni yatırımlar için finansman kaynağı bulmakta da zorlanıyor.
EN ÇOK MÜHENDİSLERE KIYDI
Son 1 yılda 5 bin çalışanının işine son veren (ki bu sayı toplam çalışanlarının yaklaşık yüzde 30’u) Blackberry’de en kritik kan kaybı, Ar-Ge departmanında yaşandı. Finansal sıkıntılarını ‘inovasyon’a ağırlık vermek yerine geleneksel işten çıkarma metodu ile aşmaya çalışan Blackberry’de geçtiğimiz ay da yeni teknoloji ve ürünlerin test edildiği birimde çalışan 250 mühendisin işine son verildi.
