Uykusuzluk, insan arasında yaygın görülen bir sorun olarak karşımızda çıkmakta. Uykusuzluğun sürekli bir hale gelmesi, bir çok sorununda kaynağı olarak karşımıza çıkmakta. Araştırmalar, her iki kişiden birinin hayatının belli bir döneminde, \% 50’lere varan oranda uykusuzluk sorunu yaşadığını gösteriyor. Bu oranın \% 20’sini kronik uykusuzluğun oluşturduğunu söyleyen Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Nebil Yıldız, uykusuzluğun erkeklerde, kadınlara oranla daha az görüldüğünü belirtti. Uykusuzluk sorununun kadınlarda yaşam süresini kısaltmadığını dile getiren Yıldız, “Ancak 14 yılı aşkın bir sürede günde 6 saatten az uyuyan erkeklerde yaşam süresinin azaldığı, ölüm oranının arttığı gözleniyor” dedi.
Uykusuzluk beyne zarar veriyor
Uykusuzluğun beyinde bazı sorunlara yol açtığını belirten Prof. Yıldız, “Uyku sırasında beyin, vücut, savunma sistemi, tüm organ ve hormon salınımları, yaşamsal fonksiyonlar yeniden düzenleniyor. Bu fonksiyonların yeterli gelişebilmesi için, uyku süresinin günde 7-8 saat olması gerekiyor. Uykusuzluk sadece beyin hücrelerine zarar vermiyor. Uykusuzluğa yol açan durumlar ciddi sorunlara sebep oluyor. Uyku apne sendromu ile birlikte, kalp ritim bozuklukları, hipertansiyon, diyabet, iskemik kalp-beyin hastalıklarına yatkınlık, obezite, reflü gibi sorunlar daha sık görülüyor” dedi.
Rahat uyumak içi yapılması gerekenler
Prof. Dr. Nebil Yıldız, sağlıklı yaşam sürdürebilmenin "kaliteli uyku" düzenine bağlı olduğunu ve bunun sağlanması için yapılması gerekenleri şu şekilde sıraladı:
"Uyku günlüğü tutun: Saat kaçta yediniz, neler içtiniz, ne kadar TV-bilgisayar kullandınız, kaçta yatağa gittiniz, ne zaman uydunuz, uyandınız, kaç kez tuvalete kalktınız, sabah dinlenmiş kalktınız mı, gün içinde uykunuz geldi mi, uyuklamanız oldu mu gibi soruları not alın.
Erken yemek yiyin, uykudan 2 saat önce içecek almayın: Özellikle uyku kaçırıcı içeceklerden, çay, kahve, çikolatadan, alkollü içeceklerden kaçının. Kafeinli içecekleri ve nikotini uyumadan 4-6 saat önce tüketmeyin.
Uyumadan 2 saat önce, TV, bilgisayar kullanmayın, ortamın aşırı ışıklı olmasını engelleyin: Uyku saatine yakın, hareketli, gürültülü, heyecanı yükseltici, uykuyu kaçırıcı aktiviteler yerine, sakin, loş ışıkta yapılabilecek müzik dinleme, kitap okuma gibi aşırı efor gerektirmeyen aktiviteleri tercih edin.
Uyumadan, günün muhasebesini tamamlayın: Sorunları, sıkıntıları çözümleyin, yarına çözülmesi gereken, planlanacak şeyleri yatağa gitmeden tamamlayın. Yastığa kafanızı koyduğunuzda düşünecek bir şey bırakmayın. Size çok sıkıntı verecek sorunların, sabah size çok daha önemsiz geleceğini, REM in bunu önemli oranda halledeceğini hatırlayın.
Yatağa uykunuz geldiğinde gidin: Yatağa uykunuz geldiğinde gitmeye çalışın ve sabahları hep aynı saatte kalkın. Koltukta, kanepede şekerleme yapmayın. Uykunuz kaçar, 15–20 dakika içinde uyuyamazsanız, kalkıp salona gidin, loş ışıkta hafif işlerle uğraşın.
Uyku ortamının etkileri
Ayrıca; yatak odanız, havalandırılmış, geniş, ferah olmasına, yatağınız ve yastığınızın da size uygun genişlik ve sertlikte olmasına özen gösterin.
- Alarm saatini uzağa koşun, kurduğunuzdan emin olun, sürekli kontrol etme ihtiyacı duymayın.
- Yatağı uyuma dışında kullanmayın, yatakta, televizyon izlemeyin.
- Yatakta toplam uyuma ve yatakta bulunma süreniz kısa ise, bu süreyi, her gün ya da kademeli bir şekilde 15’er dakika daha arttırmaya çalışın."
