Makedonya'nın Ohri kentinde küçük bir atölyede Çin'de yüzyıllar önce kullanılan teknikle kağıt üretiliyor ve baskı yapılıyor.
Osmanlı Devleti'nden kalma Safranbolu evlerine benzer mimari yapısıyla dikkati çeken Ohri'de, küçük bir atölyede, Nino Panevski (26), Çin'de ortaya çıkan ve 2. asırdan kalma, Balkanlara ise 16. yüzyılda gelen teknikle el yapımı kağıt üretimi gerçekleştiriyor.
Panevski, AA muhabirine, kağıt ve kağıt hamurunun yapım sürecinde, kağıdın arkeolojik olarak ilk defa parçalarının Çin'de bulunduğunu ve bu parçaların MÖ 2'nci yüzyıla ait olduğunun tespit edildiğini kaydetti.
Kendisinin de Çin'de yapılan teknikle el yapımı kağıt üretimini babasından öğrendiğini ifade eden Padevski, şöyle konuştu:
"Babama da bu yöntemi babası öğretmiş. Kağıdın yapılma aşaması zor değil ancak uzun süreç gerekiyor. Bir kağıdın yapılışı, ağacın yontulmasından su içinde bekletilmesine, sudan süzülüp kurutulmasına ve mengeneden geçirilip inceltilmesine kadar yaklaşık 1 ay sürüyor. El yapımı kağıt unutulmasın, devam etsin, gelecek nesiller öğrensin. Üç kuşaktır asırlara meydan okuyan tekniği kullanarak kağıt üretimini yapıyorum. Her ağacın farklı bir kesme açısı var. Kabukları soyulduktan sonra tahtadan yapılmış bir tenekenin içerisinde incecik rendelenmiş ağaç tortuları, saf suyun içerisinde bekletiliyor. Daha sonra birbirine geçmiş halde olan hamurlaştırılmış bitki lifleri haline getirilir. Daha sonra açma, temizleme, dövme, parçalama, öğütme ve katkı maddeleri aşamasına geçilir."
-"Her ağaçtan farklı şekilde kağıt yapılıyor"
Padevski, yaklaşık bir ayı bulan bekleyişten sonra tahtadan yapılmış bir süzgecin, suyun içine daldırılarak ağaç liflerinin üstte kalmasının sağlandığını dile getirdi.
Süzgeç üzerinde kağıdın ilk şekli oluşurken kurumasını hızlandırmak için üzerine ince bir bez serildiğini anlatan Panevski, şunları söyledi:
"Suyu alınan kağıt, bezden ayrılıp kurumak için güneşe bırakılıyor. İki gün güneşte bekleyen kağıdın, mengenede yarım
gün süren inceltme işlemi yapılıyor. Elde edilen kağıdın istenilen boyutlarda kesme işlemi gerçekleştiriliyor. Her ağaçtan farklı bir şekilde kağıt yapılıyor. Biz, Çin'de yüzyıllar önce kullanılan teknikle kağıt üretiyoruz. Eğer teknolojiyi kullansaydık bir anlamı olmazdı."
Turistlerin yoğun ilgi gösterdiği atölyede, Panevski, el yapımı kağıdın üretiminin zorlu sürecini gösteri şeklinde sunuyor. Gösterisinin atölyede yer alan dünyanın en eski matbaa makinelerinden olan baskı makinesinde birkaç teknikle kağıt baskısı yaparak tamamlıyor. Ziyaretçiler ise el emeği göz nuru el yapımı kağıtları anı olarak bedelini ödeyerek alıyor.
