Makedonya'nın Manastır kentinde bulunan, komünist rejim döneminde İslam Birliği idaresinden alınarak uzun yıllar farklı amaçlarla kullanılan tarihi Haydar Kadı Camisi'nin restorasyonu için Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Makedonya Milli Konservasyon Merkezi arasında işbirliği protokolü imzalandı.
Başkent Üsküp'te düzenlenen törende protokole, Başbakanlık Vakıflar Genel Müdür Yardımcısı Ali Hürata ile Makedonya Milli Konservasyon Merkezi Müdürü Mehmet Selmani imza koydu. Manastır'daki Haydar Kadı Camisi'nin onarım çalışmalarını kapsayan işbirliği protokolünün imza törenine, Ali Hürata ve Mehmet Selmani'nin yanı sıra, Dış ilişkiler Daire Başkanı Davut Gazi Benli, Sanat Eserleri ve Yapı İşleri Daire Başkanı Suat Faruk Giray, Makedonya Kültür Bakanlığı Sekreteri Muzafer Bislimi ve Manastır Müftüsü Plumbi Veliu katıldı.
Başbakanlık Vakıflar Genel Müdür Yardımcısı Ali Hürata, törende yaptığı konuşmada, bunun Balkan coğrafyasında Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak herhangi bir aracı kurum olmaksızın restorasyonunu yapacakları ikinci proje olduğunu vurguladı. Bu yöndeki çalışmaların ilkinin Saraybosna'daki İsa Bey Hamamı restorasyonu olduğunu ifade eden Hürata, bu projenin yakın zamanda ihale edilip çalışmalara başlanacağını bildirdi.
Balkan coğrafyasında Osmanlı'dan yadigar kalan pek çok kültür varlığı bulunduğuna işaret eden Hürata, "Tüm bu kültürel mirasın korunması sadece bizlerin değil insanlığın ortak sorumluğundadır. Biz de Türkiye'de sadece cami, külliye, medrese değil, aynı zamanda kilise, sinagog ve benzeri kültür varlıklarını restore etmekteyiz. Bu çalışmalarla ortak geçmişimizin böylesi eşsiz abidevi bir eserini el birliğiyle yeniden ayağa kaldıracak olmanın mutluluğunu yaşayacağız" diye konuştu.
Söz konusu caminin Kadı Haydar Efendi tarafından 1561-62 yıllarında inşa ettirildiğini belirten Hürata, "Cami, kare planlı, tek kubbeli bir yapı olarak dikkati çekiyor. Cami klasik Osmanlı mimarisinin eseridir. Osmanlı'nın izlerini bugüne taşımış olan bu çok önemli vakıf eserinin yeniden ihya edilmesi ve benzeri kültür eserlerin ayağa kaldırılması, ortak sorumluluğumuzun yerine getirilmesi için önemli bir adımdır" dedi. Hürata, bu tür projelerin devam edeceğini vurguladı.
Tüm masraflar Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce karşılanacak-
Makedonya Milli Konservasyon Merkezi Müdürü Mehmet Selmani de imzalanan protokolün iki dost ülke arasındaki samimi işbirliğinin bir göstergesi olduğunu ifade etti. Selmani, "Bu tarihi yapı, ortak kültürel mirasımızı korumanın sembolüdür. O ortak geçmiş ki bizim atalarımız yan yana yaşamayı öğrenmiş. Biz de geleceğimiz için bu ortak geçmişi korumalıyız" dedi.
Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Makedonya Milli Konservasyon Merkezi arasında imzalanan işbirliği protokolü kapsamında, öncelikle cami onarımının projelendirilmesi yapılacak. Türkiye'den uzman bir heyetin gelip ilk çalışmaları yapmasından sonra maliyet belirlenecek ve proje hazırlanacak. Projenin tüm maliyetleri ise Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından karşılanacak.
Çalışmanın, hazırlıklar tamamlanıp gerekli izinler alındıktan sonra 6 aylık süre içerisinde projelendirilmesi planlanıyor. Restorasyon uygulama ihalesi Türkiye'de yapılacak.
Ülkedeki komünist rejim esnasında İslam Birliği idaresinden alınan ve uzun yıllar farklı amaçlarla kullanılan Haydar Kadı Camisi, 2004 yılında yeniden Makedonya İslam Birliği'ne iade edilmişti.