Türkiye, ulusal ve uluslararası acil ve afet durum hallerinde insani yardım ulaştırma konusunda yeni bir döneme giriyor. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile Sivil Toplum Kuruluşları (STK) Türkiye Afet Müdahale Planı çerçevesinde insani yardım kurum ve kuruluşları ile bir merkezden çalışacaklar. Bu kapsamda işbirliği protokolü hazırlığı yapan taraflar, bir merkezde toplanan bilgilere riayet edecek. AFAD’ın koordine edeceği çalışmanın ardından bütün kurum ve kuruluşların görev alanları belirlenerek, yardımların daha sağlıklı ve hızlı ulaşması sağlanacak.
AFAD tarafından hazırlanan Türkiye Afet Müdahale Planı kapsamında Sivil Toplum Kuruluşları ile işbirliği yapıyor. İnsani Yardım Platformu çatısı altında toplanan kurum ve kuruluşlar, yapılacak çalışmaların değerlendirmesi için 5. kez toplandı. AFAD’ın Ankara’daki kampus binasında toplanan taraflar, yapılacak işbirliği protokolüne son halini verecek. İslam Dünyası Sivil Toplum Kuruluşları İşbirliği’nin (İDSB) içinde bulunduğu çalışmada, 20’yi aşkın STK katılıyor. Bugünkü toplantı da AFAD Başkan Yardımcısı Mehmet Sinan Yıldız, İçişleri Bakanlığı Suriye’den Sorumlu Koordinatör Vali Veysel Dalmaz, İDSB Genel Sekreteri Ali Kurt ve Kamu Diplomasisi Koordinatörleri’nden Cemalettin Haşimi çalışma hakkında bilgi verdi.
TEKNOLOJİK ALT YAPI GELİŞTİRİLECEK
AFAD Başkan Yardımcısı Yıldız, Afet Müdahale Eylem Planı hakkında bilgi vererek, STK’ların plan içerisindeki önemine dikkat çekti. Türkiye’nin özellikle insani yardım konusunda geldiği iyi noktanın altını çizen Yıldız, kurum ve kuruluşlarla koordineli çalışılarak, teknolojiden faydalanılarak daha bir konuma gelineceğini belirtti. Bu anlamda bu işbirliğinin çok önemli olduğunu kaydeden Yıldız, insani yardımda bütün kurum ve kuruluşlarının ayrı ayrı görev alanlarının olduğunu, söz konusu işbirliği ile her kurum ve kuruluşun kendi görevini daha bileceğini, ona göre koordineli bir şekilde çalışacağını bildirdi. Yıldız, Türk Kızılayı’nın da özellikle gıda yardımı konusunda çalışmanın içinde bulunacağını ifade etti.
"ACİL DURUM 8 DAKİKA İÇİNDE TARAFLARA ULAŞTIRILACAK"
Yıldız, anlaşma ile AFAD merkezine ulaşacak bilgilerin 8 dakika içerisinde tüm taraflara anında ulaştırılacağını söyledi. Yıldız, AFAD tarafından hazırlanan işbirliği protokolü taslağını STK’lara sunan Yıldız, taslağın son şeklinin taraflarla görüşüldükten sonra birlikte verilebileceğini dile getirdi.
AFAD’ın hazırladığı STK’larla Afet ve Acil Durum Hallerinde Matbu İşbirliği Protokolü’ne göre, ulusal ve uluslararası düzeyde sıkıntıya düşmüş, felakete uğramış, savaş, tabii afet v. Sebeplerle mağdur olmuş, yaralanmış, sakat kalmış, aç yada açıkta kalmış, zulme uğramış bulunan tüm insanlara ayrım yapılmaksızın gerekli insani yardımı ulaştırmayı amaçlıyor. Protokolle afet ve acil durum hallerinde arama kurtarma, sağlık, psiko-sosyal destek, haberleşme, beslenme, barınma, ayni ve nakdi bağış yönetimi ve diğer ihtiyaç duyulan afet bölgesinde sunulacak hizmetlerde tarafların farklı düzeylerde işbirliğini ve işbirliği esaslarını kapsıyor.
KURUM VE KURULUŞ İSMİ YERİNE 'TARAFLAR'
Bu işbirliği anlaşması ile AFAD ve STK’lar artık ‘taraflar’ diye anılacaklar. Antlaşma ile tarafların mali ve idari yapılarında herhangi bir değişiklik olmayacağı gibi tarafların insani yardımı daha koordineli ve daha sağlıklı ulaştırılacak. AFAD tarafından kurulacak ekiplerle diğer taraflar irtibat kuracak ve odak noktaları belirlenecek. Taraflar insani yardım malzemelerini, araç gereç listesini, faksla, telefonla veya e-posta ile AFAD’a bildirecek.
STK’LAR AKREDİTE OLMADAN YARDIMA GİDEMEYECEK
Protokolle taraflar yılda bir kez istişare toplantısı yapacaklar. Yine karşılıklı yardımlaşma çerçevesinde ortak tatbikatlar yapılabilecek. Protokol, arama kurtarma ekibi oluşturan STK’lar AFAD tarafından akredite edilmeden afet bölgesinde çalışamamasını öngörüyor. Yine sağlık hizmeti sunma noktasında Sağlık Bakanlığı’nın ve AFAD’ın akreditasyonu aranacak.
UYUŞMAZLIKTA ÖNCE MÜZAKERE SONRA HUKUK
Protokolle ortak yürütülecek faaliyetlerde tarafların birlikte hareket etme prensibi çerçevesinde işbirliği yapmayı taahhüt ettikleri kabul edilecek ve edinilen bilgilerin gizliliğine riayet edilecek. Aksi durumda hareket edilmesi halinde ise 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanacak. Protokolle ilgili doğacak tüm uyuşmazlıklar öncelikle müzakere yolu ile çözülmeye çalışılacak. Bu amaçla taraflar birbirine en az 7 gün süre tanıyacak. Bu usülle uyuşmazlıklar çözülemediği takdirde Ankara mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili olacak.
Taraflar arasında imzalanması öngörülen işbirliği protokolü şu 9 başlıktan oluşuyor: “Yardımların koordinasyonu, sağlık hizmetleri, geçici barınma alanlarının uluşturulması, arama-kurtarma hizmetleri, psiko-sosyal destek hizmetleri, haberleşme hizmetleri, beslenme hizmetleri, ayni bağış yönetimi ve nakdi bağış yönetimi”
STK’LARIN KATKISI İLE PROTOKOLE SON HAL VERİLECEK
İDSB adına bir konuşma yapan Genel Sekreter Ali Kurt da koordineli çalışmanın önemine dikkat çekti. İnsani yardım konusunda herkesin çalışabileceğini aktaran Kurt, bu çalışmaların belli hukuki kurallara göre, daha kontrollü yürütülmesinin önemine işaret etti. Kurt, STK’ların büyük özveriyle çalıştığını da belirterek, yapılacak protokolün tarafların görüşü de alınarak hazırlanmasının daha sağlıklı olacağını bildirdi. Kurt’un bu önerisi, AFAD tarafından da olumlu bulundu ve görüşler alındıktan sonra protokole son hali verilecek.
Suriye konusunda koordinatör Vali olarak görevlendirilen Veysel Dalmaz ise konuşmalara Suriye’de insani yardım konusunda yaşanan sıkıntıları anlatarak destek verdi. Dalmaz, çoğu STK’nın yardımlarını sağlıklı bir şekilde ya ulaştıramadığını ya da ulaştırmadığını kaydederek, bu işbirliği ile devletin yetkili kurumları ve STK’ların daha uyumlu çalışabileceğini, yardımların ihtiyaç sahiplerine daha sağlıklı ulaşacağını söyledi.
