Uzun yıllardır Türkiye’de küresel basın ve yayın alanında gelişim ve yatırım olması için özel ve kamu iştirakçilerinden bir girşim ve atılım bekledik lakin gerek özel gerekse de kamu mahalli olmaktan öteye geçemedi. Sürekli Batılı Medya kuruluşlarından “çeviri” basın-yayın yapıldı ki bazılarıda yapılan bu “çeviri” basın-yayını “kes-yap” basın-yayını olarak kullandı. Zaten bunların çoğuda uluslararası basın-yayın organlarının mahalli uzantılarıydı. Özellikle özel kesimdeki “çevirici” ve “kes-yap”çılar son zamanlarda Anaolu Ajansının başlatmış olduğu girişimleri yıkıcı mahiyette eleştirmeye vede durumdan yakınmaya başladı ki Anadolu Ajansı’nın da yaptığı küçük birkaç şeyden ibaretti ama bu da hiç yoktan iyidir. Çünkü özelde bu da yok. Özel sektörün yapamadığı bu girişimi devletten yapmasını bekledik lakin devlette gereken adımı bir türlü atamıyor, ki Devlette özel sektörden bekliyordu. Bir pabuca iki ayağını sokmaya çalışan devlet, TRT AVAZ’ı kurmuş lakin bir kanalda kültür, sanat, teknolji, müzik, tarih, edebiyat, şiir, din, dil, haber... hepsini bir arada; Türkçe ve Türkçe’nin 6 lehçesi ile 2 yabancı dilde yayın yapıyor. Tabi lehçeleri yabancı dil sayarsak ki sayanlar var o halde toplam 9 dilde yayın yapıyor. Bu ne kadar verimli ve etkili olacaksa artık.

Biz, Devletin “Küresel Devlet” vizyonu ve misyonuna uygun bir adım atmasını beklerdik ama maalesef devlet mahalli ulus devletlerin vizyonu ve misyonu ile hareket ediyor. Sonun da Devlet, Uluslararası kamuoyunu oluşturabilmek ve uluslararası basın-yayında yer alabilmek ve sesini duyurabilmek için, ki bu aralar bedelini ağır ödüyor, İngilizce tv kurmayı kararlaştırmış ve çalışmalara başlamış. Devletin ilan ettiği Küresel Vizyon ve Misyon için çok geç ve yetersiz, sönük bir adım olsa da hiç yoktan iyidir ki bu ingilizce tv Soğuk Savaş dönemi propaganda unsuruydu. Unutmayalım daha önce açılmış lakin kapatılmıştı... !!! lakin şunu da söyleyelim TRT Arapça’yı da yayın hayatına başlayalı bir hayli oluyor. Bu gişirimde devletin Ortadoğu politikası için gerekli ve önemli vede olması gereken bir adımdı. Ancak TRT Arapça da ingilizce tv gibi geç atılmış ve haber kaynağı ve katılımcılar açısından Ortadoğu’ya gereğince kök salamamış bir girişim. Dolayısıyla hedeflenen kitleye ve propaganda etkisine ulaşılamamıştır ki El-Cezire bu alanda Türkiye’den kat ve kat ileridedir. Türkiye, El Cezire’yi örnek almalıdır...

“Hamaseti, aklından önce gidenler” de devletin bu küçük birkaç girişimini yerlere-göklere sığdıramıyor akşamdan sabaha Batı Medyasını geçeceklerini zannediyorlar. Şimdi Türkiye gibi Küresel güç olmak isteyen veya küresel etkisi olan devletlere bakalım. Ancak burada Batılı basın-yayının organlarının gücünü ve yapıssını, yaptıklarını anlatmaya gerek yok. Biz burada Çin, Rusya, Japonya ve Katar’ı inceleyeceğiz.

ÇİN: CCTV - CRI ONLINE

Çin’in uluslararası yayın yapan Tv organı CCTV (China Central Television)’dir. CCTV; İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Portekizce, Arapça, Rusça, Korece 7 yabancı dilde yayın yapmaktadır. Şimdi İngilizce, Fransızca, İspanyolca, Portekizce ve Arapça vede Rusça dilinin hakim olduğu coğrafyayı bir hayal edin. Çinliler, yayın dilini de arttırma yönünde çalışıyorlar. Bu yayınlarda bölgesel ve küresel birçok sorun ve gelişmeyi küresel alanda kabul görmüş bilim adamlarıyla, araştırmacılarıyla ve gazetecileriyle kültür, sanat, teknoloji, müzik, tarih, edebiyat, şiir, din, dil, ekonomi, haber... gibi her alanda program hazırlamaktadırlar. Dünya çapında iyi örgütlenmiş bir haber kaynağı ağı vardır. Dünya üzerindeki birçok çatışma bölgesinden canlı yayın yapabilmektedir.

Bunun yanında “Çin Radyosu” (CRI Online - China Radio International); Albanian, Arabic, Belarusian, Bengali, Bulgarian, Burmese, Croatian, Cambodian, Mandarin Chinese, Czech, Danish, Dutch, English, Esperanto, Estonian, Filipino, Finnish, French, German, Greek, Hausa, Hebrew, Hindi, Hungarian, Icelandic, Indonesian, Italian, Japanese, Kazakh, Korean, Laotian, Lithuanian, Malay, Mongolian, Nepali, Norwegian, Persian, Polish, Portuguese, Pashto, Romanian, Russian, Serbian, Sinhalese, Spanish, Swahili, Swedish, Tamil, Thai, Tibetan (Lhasa and Kangba), Turkish, Ukrainian, Urdu, Uygur (China and Central Asia),Vietnamese toplam 57 dilde yayın yapmaktadır ki bu dilleri arttırmaya çalışmaktadır. Bundan ayrı yine ingilizce yayın yapan birçok internet gazetesi ve dergileri vardır.

RUSYA: RT - VOICE OF RUSSIA

Rusya’nın uluslararası yayın yapan tv kanalı Russia Today (RT); İngilizce, İspanyolca ve Arapça olarak 3 yabancı dilde yayın yapıyor ki bu dilleri arttırmaya çalışıyor. Çin kadar etkili olmasa da İngilizce, İspanyolca ve Arapça’nın hakim olduğu bölgeler çok geniştir. RT, bölgesel ve küresel birçok sorun ve gelişmeyi küresel alanda kabul görmüş bilim adamlarıyla, araştırmacılarıyla ve gazetecileriyle kültür, sanat, teknoloji, tarih, belgesel, haber, ekonomi... gibi birçok alanda program hazırlamaktadırlar. Dünya çapında gayet teşikilatlı bir şekilde örgütlenmiş bir haber kaynağı ağır vardır ve birçok çatışma bölgesinden canlı yayın yapabilmektedir...

Bunun yanında Rusya’nın Sesi Radyosu (Vioce of Russia); Albanian, Arabic, Bengali, Bulgarian, Chinese, Czech, Danish, Dari, English, English (Ind), Finnish, French, German, Greek, Hindi, Hungarian, Italian, Japanese, Korean, Kurdish, Mongolian, Norwegian, Pashto, Persian, Polish, Portuguese, Romanian, Russian, Serbian, Slovak, Spanish, Swedish, Turkish, Urdu, Vietnamese olarak internet üzerinden 35, radyo üzerinden ise 44 dilde yayın yapmakta ve bu dilleri çoğaltmaya çalışmaktadır.

JAPONYA: NHK TV - NHK RADIO

Japonya’nın uluslararası yayın yapan tv kanalı NHK (Nippon Hoso Kyokai); English, Arabic, Bengali, Burmese, Chinese, French, Hindi, Indonesian, Japanese, Korean, Persian, Portuguese, Russian, Spanish, Swahili, Thai, Urdu, Vietnamese olarak 18 dilde yayın yapıyor.

Bunun yanında NHK Radio (Nippon Hoso Kyokai); Arabic, Bengali, Burmese, Chinese, English, French, Hindi, Indonesian, Japanese, Korean, Persian, Portuguese, Russian, Spanish, Swahili, Thai, Urdu, Vietnamese olarak 18 dilde yayın yapmaktadır.

Tüm bunlara ek olarak Japonya’nın gazete (İngilizce) alanında gerek Japonya da gerek dünyada en yüksek tiraja sahip gazetelere sahip olduğu unutulmamalı.

KATAR: EL CEZİRE

Katar’ın ev sahipliği yaptığı El-Cezire, Batılı birçok yayın kuruluşunu geride bırakarak Ortadoğu alanında birinci sırada olduğu herkesce kabul edilmektedir. El Cezire şuan İngilizce ve Urduca olarak 2 yabancı dilde yayın yapmaktadır. 3. Dil olarak El Cezire Türk, için çalışmalar halen devam etmektedir...

Rusya, Çin, Japonya ve Katar uluslararası basın-yayın alanında (tv, internet gazeteciliği, dergi, radyo) küresel manada özellikle İngilizce ve ek olarak İspanyolca, Portekizce, Fransızca, Rusça yayınlar yapılmakta ve bunlardan farklı olarak artık yerel ve bölgesel dillere daha fazla ağırlık verilmeye başlandığı dikkat çekici bir şekilde görülmektedir. Çünkü refah açısından orta ve alt tabakayı oluşturan halk küresel dilleri bilmemektedir. Bu halklara sirayet edebilmek için onların dilinde yayın yapılması gerekmektedir. Burada dikkat çekici birşey vardır ki Çin, Rusya, Japonya tv kanallarının hiçbiri Türkçe yayın yapmamaktadır. Japonya’nın NHK Radyosu da Türkçe yayın yapmamaktadır.

Türkiye, gerek küresel manada basın-yayın (tv, internet gazeteciliği, dergi, radyo) gerek yerel manada basın-yayın (tv, internet gazeteciliği, dergi, radyo) alanında maalesef çizmiş olduğu vizyon ve misyonun gerektirdiği seviyenin çok çok altındadır; tabiri caizse yerlerde sürünmektedir. Rakamlarla ifade etmek gerekirse \% 5-6 civarındadır. Artık yeni döndemde küresel dillerde basın-yayına hakim olmak yetmiyor, esas fark ve etkileme gücü bakımından yerel dillerde basın-yayına hakim olmayı gerektiyor ve hakim olan ön plana çıkmaktadır...

Türkiye kendisine çizmiş olduğu Küresel Vizyon ve Misyonunu gerçekleştirmek istiyorsa Küresel Güç Unsurlarının en önemlilerinden biri olan Küresel ve Yerel Basın-Yayın (tv, internet gazeteciliği, dergi, radyo, sosyal medya, internet) siyasetini gözden geçirmeli, ki yoksa mutlaka hazırlamalıdır, ve radikal değişiklikler yapmalıdır... Ancak bunu yapan devlet görevlilerinin Hamaseti, Aklından önce gitmemelidir...