ÖNE ÇIKANLAR :

YAZARLAR

Şişli Terakki Lisesi'nin Feyziye Mektepleri'nin tarihçesi

fatih şahintürk

04 Haziran 2013 Salı 06:03
  • A
  • A

Son dönemde, Koç Üniversitesinden sonra Feyziye Mekteplerinin de Taksim Provakatörlerine destek verdiği ortaya çıktı...

Gazi Paşa'nın da eğitim gördüğü bu kurum nasıl kurulmuştu?

"1873 yılında kentin ilk özel müslüman Türk ilkokulu olarak kapılarını açan "ŞEMSİ EFENDİ MEKTEBİ," hedef olarak çağdaş kuşaklar yetiştirmeyi, yöntem olarak da "usul-i cedid" (yeni/çağdaş yöntem) tedrisatını seçerek bu atılımı yapıyordu. İşte bu "ŞEMSİ EFENDİ MEKTEBİ" bugün artık Türk Milli Eğitiminin en köklü kurumlardan birisi olan Terakki Vakfı Özel Şişli Terakki Okullarının çekirdeğidir."

Şişli Terakk lisesinin kuruluşu böyle anlatılıyordu kısaca kendi sitelerinde...

Mektebin kurucuları şu isimlerden oluşuyordu: Mustafa Tevfik, İsmail İpekçi, Mustafa Fevzi Efendi, Mehmed Karakaş, Mustafa Cezzar, Mustafa Faik Bey, Şevket Dilber, Refik Recep Efendi.

Aynı yıl, okulun adı Selanik Terakki Mektebi, Feyziye Mektebi olarak değiştirildi ve Şemsi Efendi mahalle mektebi de Feyziye Mektebi bünyesine katıldı. Şemsi Efendi de yönetim kurulu üyeliğine ve baş öğretmenliğe getirildi. Katılan diğer bir isimde Abdi Kamil (Akev) Bey idi.

a) Yazar Ilgaz Zorlu, Şemsi Efendi'nin torunudur. Şemsi Efendi'nin mezarı Bülbülderesindedir.

b) Refik Recep Efendi, Selanikli Ayşe Hanım ile evlendi. Ayşe Hanım'ın ağabeyi Mehmed Esad Efendi, Selanik Mevlevihanesi şeyhiydi. Yıllar sonra İstanbul'a gelip Yenikapı Mevlevihanesine intisap edecekti.
c) Refik Recep Efendi-Ayşe Hanım çiftinin kızları Vedia Nefise Hanım da Halil Ali Bezmen Ağa ile evlenecekti.

Dilber'ler, Kibar'lar ve İpekçi'ler de birbiriyle akrabaydı.

d) Cevdet İpekçi'nin oğu Abdi İpekçi, Şevket Dilber'in kızı Sibel Dilber ile evliydi. Şevket Dilber'in oğlu Emir Dilber de Ali Kibar'ın kızı Ayla Kibar ile evliydi.
e) Mustafa Cezzar'ın kardeşi Mehmet Sena Cezzar da Tiyatro sanatçısı Engin Cezzar'ın babasıydı. Engin Cezzar'ın eşi de Gülriz Sururi...
f) Mehmet Sena Cezzar'ın kız kardeşi Rikkat Cezzar, İhsan İpekçi'nin eşiydi. İhsan İpekçi, İsmail Cem'İn babası, Abdi İpekçi'nin amcasıydı.
g) Ali Kibar'ın kardeşi Fazıl Kibar'ın kızı Azra Erhat, Halikarnas Balıkçısı'nın sevgilisydi. Mezarı Üsküdar Bülbülderesindedir.

Kısa sürede 50 öğrenci okula yazılarak eğitime başladı. Her yıl gelişerek bir üst sınıf açan okul, 1890 yılında 8 sınıflı bir okul haline geldi. Okulda Arapça ve Farsça dışında Fransızca da öğretiliyordu.

1902 yılında Mektebin müdürlüğüne, gelecekte İttihatçıların Maliye Nazırı olacak Cavid Bey getirildi. Cavid Bey, 1926 yılında, Gazi Paşa'ya Suikast davasının ardından Gazi Paşa tarafından asılacaktı.

1912 yılında Yunan işgalinin ardından Mektep, Selanik'ten İstanbul'a taşındı. İstanbul'a taşındıktan sonra Nakiye Hanım, müdire oldu. Müdire Nakiye (Elgün) Hanım, Halide Edip Adıvar'ın da çok yakın arkadaşıydı. 1917'de Cemal Paşa'nın davetlisi olarak Suriye Cephesine giden Halide Edip Hanım'ın yanında Nakiye Hanım da vardı. Aynı yıl okulda arapça ve farsça kaldırıldı. Batı tipi eğitime ağırlık verilmeye başlandı.


1923 yılında Cumhuriyet ilanından sonra Enver Paşa'nın kardeşi Nuri Killigil Paşaya ait olan Pangaltı daki Nuri Paşa Koağını kiralayıp eğitim faaliyetlerine devam eden mektep, 1926 yılında ise aynı konağı 50 bin liraya satın aldı. Bedelin 30 bin lirasını Cezzar ve Kibar ailesi karşılamıştı. Okulun Yeni adı Şişli Terakki Mektebi olarak değiştirildi.

1928 yılında Nakiye Hanım yerine Seniha Nafiz Hanım Müdireliğe getirildi. Aynı yıl seçilen yönetim kurulu şu isimlerden oluşuyordu: İsmail İpekçi, Fettan Kibar, Sarım Kibar, Rıza Kibar, Avni İpekçi, Süleyman Kani İrtem...

1931 yılında Kibar kardeşler, yönetim kurulundan ayrıldı. Aynı yıl, Feyziye Mektepleri Cemiyeti Kuruldu. İpekçilerin hakimiyetine geçen mektebin yeni yönetim kurulunda Fahir İpekçi, Cevdet İpekçi, Suzi Bleda, Süleyman Kani gibi isimler vardı.

Kuruluşunun 50. yılında 1935 yılında mektebin adı Işık Lisesi olarak değiştirildi. Yönetim kurulu başkanlığına İstanbul Valisi Süleyman Kani (İrtem) getirildi. Ayrıca İbrahim Şevket Dilber ve İhsan İpekçi de yönetim kuruluna katıldı.

Ertesi yıl, yönetim kuruluna İstanbul Üniversitesi Rektörü Hukuk Profesörü, hocaların hocası lakaplı Sıddık Sami Onar da katıldı.

1948 yılı yönetim kurulu: Adnan Atam, Sıtkı Dilber, Osman Kermen, Vehbi Eralp, Hasan Fikret Evsen...

1963 yılında Terakki Vakfı adı altında Vakıflaşan ve şirketleşen Mektebin kurucuları:

Abdurrahman Malta, Ahmet Elberger, Akif Akev, Fahri Refiğ, İbrahim Telci, Necdet Üçer, Nuri Türen, Osman Üçer, Reşat Atabek, Yusuf Kapancı, Ata Refiğ, Rifat Edin, Fikret Güvenç, Mehmet İnal, Memduh Paker, Nazmi Eren, Vedat Uras, Ecvet Gürses, Neş’e Deriş

1973 yılı yönetim kurulu: Muvaffak Benderli, Hasan Fikret Evsen, Adnan Atam, Hikmet Binark, Sıtkı Dilber, Mustafa Elöve, Mehmet İpekçi, Lemi İpekçi...

1987 yılı yönetim kurulu: Fikret Evsen, Mustafa Elöve, Hikmet Binark, Selçuk Aybar, Osman Erbelger, Bülent Eczacıbaşı, Lemi İpekçi, Sıtkı Dilber...

YORUM YAZ
Henüz yorum yapılmamış.

Yorum yapmak için üye girişi yapmanız gerekmektedir. Yada Misafir Olarak Yorum Yapabilirsiniz.Üyeliğiniz varsa üye girişi yapabilirsiniz. Yeni üyelik için üyelik formunu kullanabilirsiniz.