Özel havayollarının gelişmesiyle birlikte Türkiye, hava taşımacılığında Avrupa’nın en hızlı büyüyen ülkesi unvanını yıllardır elinde tutuyor.
Akşam'ın haberine göre, 52 havaalanına sahip ülkemizde, 2002 yılında 150 uçak, 27 bin koltuk kapasitesine karşılık, 2013’te uçak sayımız 380’e, koltuk kapasitemizse 65 bin 860’a yükseldi. Geçen yıl havayoluyla seyahat eden yolcu sayısı da rekor bir artışla 140 milyonu geçti. Sektörün cirosal büyüklüğü de katlanarak artıyor. Şu anda 21.4 milyar dolar olan sivil havacılık sektörünün toplam cirosunun 2023 yılında 35 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
Havayolu taşımacılığını bu kadar çekici hale getirense, ekonomik bilet fiyatları, daha doğrusu kara taşıtlarında kullanılana kıyasla çok daha uygun fiyatlı olan uçak yakıtı. Havacılık yakıtları ülkemizde Özel Tüketim Vergisi’nden (ÖTV) muaf. Jet motorlarında kullanılan karosen, yaygın adıyla gaz yağı, teknik adıyla 'Jet A1' yakıtının fiyatı üzerinde sadece yüzde 18 KDV uygulanıyor. Yurt içinde litre fiyatı 1.8 TL olan jet yakıtında, yurtdışı uçuşlarda KDV de alınmadığı için fiyat daha da ucuzluyor. Karayolu taşımacılığında kullanılan ÖTV’li motorinin litre fiyatıysa 4.62 TL.
UÇAK İKİ TON YAKIT TÜKETİYOR
Hava ve karayolu taşımacılığında maliyetin ortalama yüzde 40’ını yakıt gideri oluşturuyor. Otobüs taşımacılığıyla hava yolları arasında uzun süredir yaşanan rekabetin odağındaysa, desteklenen yakıt fiyatları oturuyor. İstanbul-Antalya arasındaki bir uçuşta, Airbus A320-200 ortalama 2 ton yakıt tüketiyor. 1.8 TL’lik lt fiyatıyla uçuşun yakıt maliyeti 3.600 TL’ye ulaşıyor. 180 koltuk kapasiteli uçakta, yolcu başı maliyet 20 TL’yi buluyor.
DENİZ DE AVANTAJLI
Hava yolu gibi, deniz taşımacılığında kullanılan yakıtlardan da ÖTV alınmıyor. Türk bayraklı deniz araçları, gerekli belgeleri düzenledikten sonra ÖTV uygulanmayan akaryakıtı kullanabiliyor. Karayolunda yüksek ÖTV oranı yüzünden litre fiyatı 4.62 TL olan motorini, deniz taşıtları KDV dahil 2.74 TL’ye satın alıp kullanabiliyor.
BİR OTOBÜS BİR UÇAK...
İSTANBUL-Antalya güzergahında otobüsle yapılan yolculukta, 700 km’lik yol boyunca bir otobüs yaklaşık 1.290 TL’lik (280 lt) motorin tüketiyor. 46 kişilik bir otobüs için yolcu başına tüketim 30 TL’ye yaklaşıyor.