Dünya yaş kayısı ihtiyacının yüzde 20'sini, kuru kayısı ihtiyacının ise yüzde 80'ini karşılayan Malatya'da 30-31 Mart’ta yaşanan don olayı nedeniyle kayısı ağaçları olumsuz etkilendi. Bir yıllık emekleri boşa giden üreticiler kriz masası oluşturulmasını istedi.
Malatya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Ali Selvi, ilde bulunan kayısı ağaçlarının yaşanan don olayı nedeniyle olumsuz etkilendiğini bildirdi. Bölgelere göre değişmekle birlikte orta ve yer yer kuvvetli don afeti meydana geldiğini anlatan Selvi, “Rakıma göre farklı fenolojik evrelerde bulunan kayısı ağaçları, bu don afetinden olumsuz etkilenmiştir. Bilindiği üzere meydana gelen don afeti 5363 Sayılı Tarım Sigortaları Kanunu kapsamındaki tabii afetler içerisinde yer almaktadır. Bu nedenle de sigorta yaptıran çiftçilerimizin bahçelerinde TARSİM uzmanları tarafından ön hasar tespit çalışmaları yapılmaktadır. Ayrıca il ve ilçe müdürlüklerimizin teknik elemanları tarafından da ön hasar tespit çalışmaları yürütülmektedir. Meydana gelen don afetinin meyve ağaçları üzerindeki tam etkisinin ortaya konulabilmesi için fenolojik olarak meyve tutum evresinden sonra mayıs ayı ortalarına doğru don zararının kesin tespiti yapılabilecektir.” dedi.
Akçadağ İlçesi Ziraat Odası Başkanı Alibey Varlık, don olayı nedeniyle kayısı ağaçlarında ürünün yok olduğunu ifade etti. Bütün ilçelerin ziraat odaları ve çiftçi örgütleriyle yaptıkları değerlendirmelere göre don zararının yüzde 100 olduğunu dile getiren Varlık, yetkililerle resmi temaslarla bulunarak yörenin afet kapsamına alınması için gerekli girişimlerde bulunacaklarını ifade etti.
CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, don olayının, 100’den fazla ülkeye ihraç edilen, şehre yılda 350 milyon dolar gelir kazandıran kayısı üretimi vurduğunu dile getirdi. Sofralık kayısı bile kalmadığını ifade eden Ağbaba, “İl çevresindeki ve ilçelerdeki tüm kayısı bahçelerinde ağaçlar olumsuz etkilendi. Meyveler yandı. Don olayında Malatya’nın diğer önemli tarımsal ürünleri de büyük zarar gördü. Yeşilyurt’ta Kiraz, Hekimhan’da ve diğer bölgelerde Ceviz ve badem başta olmak üzere tarımsal ürünlerin hemen hepsi yandı. Malatya bugüne kadar yaşadığı en büyük tabii afetlerden birini yaşıyor. Üreticilerin zararları derhal tespit edilmeli, Malatya acilen tabii afet kapsamına alınmalı ve zararın karşılanması yoluna gidilmelidir.” diye konuştu. Ağbaba, 2090 sayılı kanunun kapsamında üreticilerin zararlarının karşılanması için çok ağır şartlar ortaya koyulduğunu, şartların yumuşatılması için hazırladıkları kanun teklifini önümüzdeki hafta Meclis’e sunacağını kaydetti.
Malatya’da faaliyet gösteren ziraat oda başkanları tarafından don olayı nedeniyle acilen kriz masası oluşturulmasını istedi. Malatya Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Yunus Kılıç, 2014 yılının yine çiftçilerin sıkıntı yılı olduğunu söyledi. 30 Mart gecesi kayısı ağaçlarının meyvesinin yandığını belirten Kılıç, "Yıl boyunca emek sarf eden gübre, ilaç, sulama yaparak borçlanan çitçilerimiz yine kara kara düşünmeye başlamıştır. 29 Mart gecesi kayısı ağaçlarımızın meyveleri yanmış 30 Mart gecesi ise kayısı, ceviz ve hatta dut ağaçlarının açmış olduğu yaprakları dahi adeta haşlamıştır. Aynı zamanda ilimiz sınırları içerisinde 10 binlerce dekar ay çekirdeği ekilmiş ancak yeşeren ürün 30 Mart gecesi don afeti neticesi yok olmuştur. Malatya çiftçimizin başka ikinci bir ürün ekme şansı olmadığından adeta ekmeği aşı bir yıllık geçim kaynağı bir gecede yok olmuştur. Yıllardır bu talihsizlikleri yaşayan çitçilerimizin çoğunluğu yokluk yüzünden Tarsim sigorta primlerini ödeyemeyeceği endişesi ile ürünlerini sigortalayamamış ve artık elini atacağı bir dalı kalmamıştır." ifadelerini kullandı.