Türkiye'nin 1985 yılında İran'dan kurtardığı Japonların arasında yer alan o yıllarda Nissan Otomotiv’de mühendis olarak çalışan Junichi Numata, Türkiye'nin yardımını asla unutamayacağını söyledi.
Tokyo Yunus Emre Türk Kültür Merkezi’nde “Japonların Tahran Tahliyesi-1985” adlı bir konferans düzenlendi. Programa konuşmacı olarak Takashi Morinaga ve Tahran’dan tahliye edilen kişilerden olan, o yıllarda Nissan Otomotiv’de mühendis olarak çalışan Junichi Numata katıldı. Konferansın başında, geçen Şubat ayında vefat eden, tahliye sırasında THY uçağını kullanan pilot Orhan Suyolcu anısına bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu.
Konferansta geçirdiği sıkıntılı günleri anlatan Junichi Numata, dinleyenleri de duygulandırdı. Numata, kendi ülkesinin uçuş güvenliği olmadığı gerekçesiyle kendilerine yardım etmeyip, buna rağmen Türkiye’nin tehlikeye aldırış etmeden kendilerine yardım etmesini asla unutmayacağını ve Türkiye’ye minnettar olduğunu belirtti. Takashi Morinaga, o zaman İran’ı terk eden Türklerin otomobillerle üç günlük yolculukla Türkiye’ye gittikleri, buna rağmen Türkiye’nin Japonlar için uçak gönderdiğini ve bunun büyük bir erdem olduğunu söyledi. Bu durumu bildikleri halde Türkiye’deki hiçbir basın-yayın kuruluşunun eleştirel bir haber yapmamasının ise daha büyük bir erdem olduğunu sözlerine ekledi.
JAPON KANALINDA BELGESELİ YAYIMLANMIŞTI
1985 yılında İran-Irak savaşı sırasında, İran’da yaşayan yabancılar ülkelerine döner fakat, Japon şirketlerinin çalışanları ve ailelerinden oluşan 215 Japon, uçak bileti bulamadığı için ülke dışına çıkamazlar. Birçok havayolu şirketine başvuran Japonlar, her ülke kendi vatandaşına öncelik verdiği için uçak bileti bulamazlar. Dönemin Irak lideri Saddam Hüseyin, hava sahasından geçecek sivil uçakların vurulacağını ilan eder. Savaşın şiddetlenmesine saatler kala İran’dan çıkma şansı gittikçe azalan Japonlar, ülkelerinden uçak talebinde bulunurlar. Fakat uçuş güvenliği bulunmadığı için bu istek Japonya tarafından yerine getirilemez. Başka seçenekler arayan Japonlar, İstanbul’da bulunan İtochu Şirketi Türkiye temsilcisi Takashi Morinaga’ya durumu aktarırlar. Morinaga, yardım talebi için dönemin başbakanı Turgut Özal’ı arar. Saldırıya 25,5 saat kala, Özal’ın onayıyla ertesi gün THY’nin özel bir sefer düzenleyeceği mahsur kalan Japonlara bildirilir. Japonları alan THY uçağı Irak’ın saldırısına üç saat kala havalanır. Türkiye’ye sınırlarına girdikten sonra pilotun “Türkiye’ye hoş geldiniz.” anonsu ile Japonlar rahat nefes alırlar. Japonları çok etkileyen bu olay, Japonya’nın resmî yayın kuruluşu NHK’de de ele alınmıştı. Ayrıca bu konuyla ilgili kitap ve belgesel program da yapıldı.
Tokyo Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Müdürü Telat Aydın, Ertuğrul Faciası olayı ile birlikte Türk-Japon dostluk ilişkilerinde ikinci büyük gelişmenin Japon vatandaşların Türk Hava Yolları ile Tahran’dan tahliyesiyle gerçekleştiğini, dostluk ilişkilerinin pekiştirilmesi ve iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi için tarihe mal olmuş önemli olayların anılmasının ehemmiyetine değindi. Konferansa Japon iş dünyası, akademik çevreden resmi kurum ve kuruluşlardan üst düzey yetkililer katıldı.
