Birleşmiş Milletler'in en üst düzey temsilcisi olan Genel Sekreter'in seçimlerinin daha demokratik yöntemlerle gerçekleşmesi için aralarında Uluslararası Af Örgütü gibi kurumların da yer aldığı bir grup sivil toplum örgütü tarafından kampanya başlatıldı. BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un görev süresi 2016 yılı sonunda doluyor. Yeni genel sekreterin belirlenmesi için 2016 yılı içinde yeni bir süreç başlayacak. Sivil toplum kuruluşları bu sürecin demokratik, şeffaf ve katılımcı olmasını istiyor.
1 for 7 billion
Aralarında Uluslararası Af Örgütü gibi bir dizi kuruluşun çatısını oluşturduğu "1 for 7 billion" (7 milyar için 1) inisiyatifi bu amaçla bir mektup hazırlayarak imza kampanyası başlattı.
Mektupta, BM Genel Sekreteri'nin dünyanın en zor ve komplike sorunlarıyla mücadele etme, arabuluculuk yapma, savaşları ve çatışmaları önleme, insan hakları ve küresel konularda hükümetleri uyarma sorumlulukları olduğu vurgulanıyor.
Dünyadaki 7 milyar kişinin hayatını yakından etkileyecek kararlar verme yetkisi olan Genel Sekreter'in gizli müzakerelerle ve BMGK'nın 5 üyesinin anlaşmasıyla seçilmesinin yanlışlığına işaret edilen mektupta, "Bir görev tanımı yok. Adaylar halkın önüne çıkmıyor. BMGK sadece bir adayı Genel Kurul'a yolluyor. Arka planda yapılan anlaşmalar seçilmeyi sağlayabiliyor ve henüz hiç kadın Genel Sekreter seçilmedi" ifadeleri kullanıldı.
Birçok ülkenin bu aday belirleme sürecinden rahatsız olduğu ve değişmesini istediği belirtilen mektupta, BM'ye "en iyi lideri bulmak için" kampanyaya katkı sağlanması talebinde bulunuluyor.
Genel Sekreter seçimi
Genel Sekreter seçimi için BM Güvenlik Konseyi üyeleri, kapalı kapılar ardında çeşitli isimleri gündeme getirerek bu isimler arasından birisi üzerinde karara varıyor. Dolayısıyla bu adaylar BMGK'nın 5 daimi üyesinden veya bu üyelerin birisinin pozisyonuna çok ters ya da yakın duran devletlerin vatandaşları arasından seçilmiyor.
BMGK'da belirlenen aday, onaylanmak üzere BM Genel Kurulu'na teklif ediliyor. BM Genel Kurulu'nda yapılan gizli oylamada ise adayın oylardan üçte ikisini alması gerekiyor. Konsey, Genel Kurul'a bir aday gönderiyor ve genellikle bu aday konsensüs ile seçiliyor.
Dolayısıyla bir adayın genel sekreter olabilmesi için öncelikle BMGK'nın 5 daimi üyesi tarafından onaylanması gerekiyor. Aksi halde ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin Konsey'deki veto yetkisi ile bir adayın seçilmesini engelleyebiliyor.
